ምንም እንኳን ናይጄሪያ በ36 ክልሎች ውስጥ 275 ዩኒቨርሲቲዎች እና በርካታ የቴክኒክና ሙያ ኮሌጆች ቢኖሯትም፣ ወደ ከፍተኛ ትምህርት ተቋማት የሚገቡ ተማሪዎች ቁጥር በየዓመቱ እየቀነሰ ነው።

በዚህ ዓመት ብቻ ከ275 ዩኒቨርሲቲዎች መካከል 199ኙ በጣም ጥቂት ተማሪዎች ሲቀበሉ፣ 34ቱ ደግሞ አዲስ ተማሪዎችን አልተቀበሉም። በአሁኑ ጊዜ ሁለተኛ ደረጃ ትምህርታቸውን ከሚያጠናቅቁ ናይጄሪያውያን ተማሪዎች መካከል ወደ ዩኒቨርሲቲ የሚገቡት 12 በመቶ ብቻ እንደሆኑ መረጃዎች ያመለክታሉ።

ለዚህ አሳሳቢ ሁኔታ በርካታ ምክንያቶች ይጠቀሳሉ። ከእነዚህም መካከል፡-

•  የትምህርት ጥራት ማነስ እና የገንዘብ ችግር:- ተማሪዎች ራሳቸው እንደገለፁት፣ የትምህርት ጥራት መጓደል እና የገንዘብ ችግር በዩኒቨርሲቲዎች ውስጥ የመማር ማስተማር ሂደቱን እያደናቀፈ ነው።

•  የሴቶች ተሳትፎ ማነስ:-  በምዕራብ አፍሪካ ሀገራት ውስጥ ወደ ከፍተኛ ትምህርት የሚገቡ ተማሪዎች መካከል ሴቶች የሚይዙት ድርሻ 21 በመቶ ብቻ ነው። ይህ ችግር በናይጄሪያ ባለው የጸጥታ ችግር     እየተባባሰ መጥቷል።

•  ከፍተኛ የትምህርት ክፍያ:- የግል ዩኒቨርሲቲዎች በዓመት እስከ 2,400 የአሜሪካ ዶላር ስለሚያስከፍሉ፣ ዝቅተኛ ገቢ ያላቸው ቤተሰቦች ልጆቻቸውን የማስተማር እድል አጥተዋል።

•  ወደ ውጭ ሀገር መጓዝ፦ ብዙ ናይጄሪያውያን ተማሪዎች የትምህርት ጥራትን እና ሌሎች ችግሮችን በማምለጥ ወደ ውጭ ሀገራት ለመማር ይሄዳሉ። በአፍሪካ ከሚመጡት የውጭ ተማሪዎች ውስጥ ናይጄሪያውያን ከፍተኛውን ቁጥር ይይዛሉ።

•  የጸጥታ ችግር፦ የትምህርት ጉዳዮች ባለሙያ የሆኑት ሸሪፍ ጋሊ ኢብራሂም እንደገለፁት፣ በተለያዩ የሀገሪቱ አካባቢዎች በተማሪዎች ላይ የሚፈጸሙ ጥቃቶች የመማር ማስተማር ሂደቱ ላይ እንቅፋት ፈጥረዋል።

ናይጄሪያዊያን የትምህርት ባለሙያዎች እንደተናገሩት፣ የመንግሥት ውሳኔ ትምህርትን ከፖለቲካ እና ከሃይማኖት ጣልቃ ገብነት ነጻ ማድረግ ነው። የመንግሥት ውሳኔው በቀጣዮቹ ሰባት ዓመታት ውስጥ ምንም አዲስ የፌደራል ዩኒቨርሲቲ እንደማይገነባ ነው። ይህም አሁን ያሉትን ዩኒቨርሲቲዎች በማጠናከር እና የትምህርት ጥራትን በማሻሻል ላይ ትኩረት ለመስጠት ታስቦ ነው።

ይህ የመንግሥት ውሳኔ ግን በዘርፉ ምሁራን መካከል ልዩነት ፈጥሯል። አንዳንዶች የትምህርት ጥራት ለማረጋገጥ የሚረዳ እርምጃ ነው ሲሉ፣ ሌሎች ደግሞ ስር የሰደዱትን የጸጥታ እና ሌሎች ችግሮች አይፈታም በሚል ተችተውታል።

የትምህርት ፖሊሲ ባለሙያ የሆኑት አዴኒይ አቢኦዱን እንደገለፁት፣ የናይጄሪያን የትምህርት ችግር በዘላቂነት ለመፍታት ሚዛናዊ እና በጥንቃቄ የታሰበበት መዋቅራዊ ለውጥ ያስፈልጋል። ባለሙያዎቹ ትምህርት ቤቶችን ደህንነት ማረጋገጥ፣ የትምህርት ተደራሽነትን ማስፋት እና የክፍያ ዋጋን ተመጣጣኝ ማድረግ የመማር ማስተማር ሂደቱ ስኬታማ እንዲሆን ወሳኝ መሆኑን አክለዋል።

በሰለሞን ገዳ